ವಿದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಗಾಂಧಿಯ ಚಿಂತನೆಯೇ ಮನುಕುಲದ ದೇಶ, ದೇಶಗಳ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ಪರಿಹಾರ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ-ಭಾರತವನ್ನು ಗಾಂಧಿಜಿಯ ದೇಶ ಎಂದು ಗುರುತಿಸುತ್ತಾರೆ

*ಗಾಂಧಿ ಜಯಂತಿಯ ಆಚರಣೆಯಲ್ಲಿ…
*ಗಾಂಧಿಯ ಚಿಂತನೆಗಳು ಜೀವಂತವಾಗಲಿ…
*ಗಾಂಧಿ ಮರುಹುಟ್ಟಿ ಬರುವಂತಾಗಲಿ…

*ಗಾಂಧಿ ಯಾವುದೇ ದೇಶದ ರಾಜ, ಅಧ್ಯಕ್ಷ, ಪ್ರಧಾನಿ, ಶ್ರೀಮಂತನೂ, ಕ್ರೀಡಾಪಟು, ಸಿನೆಮಾ ಸ್ಟಾರ್ ಆಗಿರಲಿಲ್ಲ.
*ಶ್ರೀಮಂತನಾಗಿ ಹುಟ್ಟಿದ್ದರೂ, ಬ್ಯಾರಿಸ್ಟರ್ ಪದವಿ ಪಡೆದಿದ್ದರೂ ಜನ ಸಾಮಾನ್ಯರಂತೆ ಬಡತನದ ಬದುಕು ಬದುಕಿದ್ದರು.
*ಆದರೂ ಅವರ ಹತ್ಯೆಯಾದಾಗ ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆ ಜಗತ್ತಿನ ಹೆಚ್ಚಿನ ದೇಶಗಳು ಶೋಕಾಚರಣೆಯಾಗಿ, ಧ್ವಜವನ್ನು ಇಳಿಸಿದ್ದರು.
*ಅವರ ಅಂತಿಮ ದರ್ಶನಕ್ಕೆ ಜನಸಾಗರ ಸೇರಿತ್ತು, ಜಾಗತಿಕ ನಾಯಕರು ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದರು.
*ಇಂದಿಗೂ ಜಗತ್ತಿನಾದ್ಯಂತ ಗಾಂಽಯ ಸ್ಮಾರಕಗಳು, ಪ್ರತಿಮೆಗಳು, ರಸ್ತೆಗಳು, ಗಾಂಧಿ ವಿಚಾರಧಾರೆಯ ಕೇಂದ್ರಗಳಿವೆ.

ಶ್ರೀಮಂತ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ್ದ ಗಾಂಧಿ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಬ್ಯಾರಿಸ್ಟರ್ (ವಕೀಲ) ಪದವಿ ಪಡೆದು ಸೂಟ್ ಬೂಟ್‌ಗಳನ್ನು ಧರಿಸಿ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಬಂದಿದ್ದರು. ದೇಶದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಕ್ಕೆ ಅವರು ಇಳಿದಾಗ ಶ್ರೀಮಂತಿಕೆಯನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿ ಜನಸಾಮಾನ್ಯರಂತೆ ಬದುಕನ್ನು ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಹೆಚ್ಚಿನ ಭಾರತೀಯರಲ್ಲಿ ಮೈಯಲ್ಲಿ ಧರಿಸಲು ಬಟ್ಟೆ ಇಲ್ಲದಿರುವುದನ್ನು ಗಮನಿಸಿದ ಅವರು ತಾನೂ ಆಡಂಬರದ ಬಟ್ಟೆಯನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿ, ತುಂಡು ಬಟ್ಟೆಯನ್ನು ಉಟ್ಟಿದ್ದರು. ಖಾದಿ ಉದ್ಯಮವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿ, ತಾನೇ ನೇಯ್ದ ಬಟ್ಟೆಯನ್ನು ಉಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಊರಿಂದ ಊರಿಗೆ ಪ್ರಯಾಣಿಸುವಾಗ ಟ್ರೈನ್‌ನ ಫಸ್ಟ್ ಕ್ಲಾಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಯಾಣಿಸದೆ, ಜನಸಾಮಾನ್ಯರೊಂದಿಗೆ ಥರ್ಡ್ ಕ್ಲಾಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಯಾಣಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಜನ ಸಾಮಾನ್ಯರೊಂದಿಗೆ ಊರು ಊರುಗಳಲ್ಲಿ ಉಳಿದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರು ನೀಡಿದ ಆಹಾರವನ್ನೇ ಸೇವಿಸುತ್ತಿದ್ದರು.

ಅವರು ಮರಣ ಹೊಂದಿದಾಗ ಅವರ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಭೂಮಿ ಇರಲಿಲ್ಲ. ತನ್ನ ಸರ್ವಸ್ವವನ್ನೂ ದೇಶಕ್ಕೆ ನೀಡಿದ್ದರು. ಕನ್ನಡಕ, ಚಪ್ಪಲಿ, ಹಾಕಿದ ಬಟ್ಟೆಗಳು ಅಲ್ಲದೆ, ಊಟದ ತಟ್ಟೆಯನ್ನು ಮಾತ್ರ ಬಿಟ್ಟು ಹೋಗಿದ್ದರು. ದೇಶಕ್ಕೆ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ತರಲು ಹೋರಾಡಿದ ಗಾಂಧಿಗೆ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ದೊರಕಿದಾಗ ದೇಶದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ, ಪ್ರಧಾನಿ, ಸರ್ವೋಚ್ಛ ನಾಯಕ ಆಗಬಹುದಿತ್ತು. ಅವರು ಏನೂ ಆಗಲಿಲ್ಲ. ಆಗಸ್ಟ್ 15ರ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿಯೂ ಭಾಗಿಯಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಕೋಲ್ಕತ್ತಾದಲ್ಲಿ ಹಿಂದು, ಮುಸ್ಲಿಂ ಗಲಭೆಗಳನ್ನು, ಹಿಂಸೆ, ಹತ್ಯೆಗಳನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಲು ಹೋರಾಟ ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದರು. ನಮ್ಮ ದೇಶದ ಈಗಿನ ನಾಯಕರು ಬಡತನದಿಂದ ಹುಟ್ಟಿ ಬಂದಿದ್ದರೂ ಜನಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳಾಗಿ, ಶಾಸಕರಾಗಿ, ಮಂತ್ರಿಗಳಾಗಿ, ಮುಖ್ಯ ಮಂತ್ರಿಗಳಾಗಿ ಬದುಕಿದವರು ಎಷ್ಟು ಶ್ರೀಮಂತರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ? ಅವರ ಬದುಕು ಹೇಗಿರುತ್ತದೆ? ಅವರು ಜನಸಾಮಾನ್ಯರಿಂದ ಬಂದಿದ್ದರೂ ಆಡಳಿತ, ಅಧಿಕಾರ ಸಿಕ್ಕಿದ ಮೇಲೆ ಜನ ಸಾಮಾನ್ಯರೊಂದಿಗೆ, ಜನಸಾಮಾನ್ಯರಂತೆ ಬದುಕುತ್ತಾರೆಯೇ? ಎಂಬುದನ್ನು ಮತ್ತು ಅವರು ಅಧಿಕಾರಕ್ಕಾಗಿ ಹಪ ಹಪಿಸುವುದನ್ನು, ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರ ಮಾಡುವುದನ್ನು ನೋಡಿದರೆ ಗಾಂಧಿ ಮಹಾತ್ಮ ಯಾಕೆ ಮತ್ತು ಇಂದು ಅವರ ಚಿಂತನೆಯೆ ಅವಶ್ಯಕತೆ ಯಾಕೆ ಎಂಬುದರ ಅರ್ಥವಾಗುತ್ತದೆ.

ಗಾಂಧಿ ಜಯಂತಿಯನ್ನು ಆಚರಿಸುವಾಗ ಜಗತ್ತಿನಾದ್ಯಂತ ಮಾನ್ಯತೆ ಪಡೆದ ಎಂತಹ ಮಹಾನ್ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಆಚರಣೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೇವೆ ಎಂದು ತಿಳಿಯಬೇಕಾದರೆ ಜಗತ್ತಿನ ಮತ್ತು ನಮ್ಮ ದೇಶದ ನಾಯಕರು, ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು, ತತ್ವಜ್ಞಾನಿಗಳು ಅವರ ಬಗ್ಗೆ ನುಡಿದ ಮಾತುಗಳನ್ನು ಕೇಳಬೇಕು. ಗಾಂಧಿಯನ್ನು ಗೋಡ್ಸೆ ಜೀವಂತ ಹತ್ಯೆ ಮಾಡಿದ್ದರೆ, ನಾವು ಭಾರತೀಯರು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ನಮ್ಮ ನಾಯಕರು ಗಾಂಧಿಯವರ ಚಿಂತನೆಯನ್ನು ಸಮಾಧಿಯೇ ಮಾಡಿದ್ದೇವೆ. ಭಾರತ ನಿಜವಾದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಪಡೆಯಬೇಕಾದರೆ, ಗ್ರಾಮ ಸ್ವರಾಜ್ಯ ದೊರಕಬೇಕಾದರೆ, ಹಳ್ಳಿಯಿಂದ ಡೆಲ್ಲಿಗೆ ಆಡಳಿತ ಬರಬೇಕಾದರೆ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಗಲಭೆ, ಪರಸ್ಪರ ಹಿಂಸೆ ನಿಂತು ಸಾಮರಸ್ಯದ ಜೀವನ ಉಂಟಾಗಬೇಕಾದರೆ, ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರ ನಿಲ್ಲಬೇಕಾದರೆ ಗಾಂಧಿಯವರ ಚಿಂತನೆಗಳಿಗೆ ಮರುಜೀವ ಕೊಡುವ ಕೆಲಸ ನಮ್ಮಿಂದಾಗಬೇಕು. ಮಹಾತ್ಮ ಗಾಂಧಿ ಮರುಹುಟ್ಟಿ ಬರುವಂತಾಗಬೇಕು.
-ಡಾ.ಯು.ಪಿ.ಶಿವಾನಂದ, ಸುದ್ದಿ ಜನಾಂದೋಲನ ವೇದಿಕೆ

ಆ ಚಿಂತನೆಗಾಗಿ ಗಾಂಧಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಜಗತ್ತಿನ ಕೆಲವು ನಾಯಕರು ಹೇಳಿದ ಮಾತುಗಳನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಕೆಳಗೆ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದೇವೆ.

ಮರೆಯಾಗುತ್ತಿರುವ ಗತಕಾಲದ ಏಕಾಂಗಿ ಸಂಕೇತ-ಡಾ. ಎಸ್. ರಾಧಾಕೃಷ್ಣನ್ :
ಮಾಯವಾಗುತ್ತಿರುವ ಗತಕಾಲದ ಏಕಾಂಗಿ ಸಂಕೇತವಾದ ಮಹಾತ್ಮಾ ಗಾಂಧಿ ಇನ್ನಿಲ್ಲ. ನಾವು ಅವನ ದೇಹವನ್ನು ಕೊಂದಿದ್ದೇವೆ ಆದರೆ ಸತ್ಯ ಮತ್ತು ಪ್ರೀತಿಯ ದೈವಿಕ ಜ್ವಾಲೆಯಿಂದ ಅವನಲ್ಲಿರುವ ಬೆಳಕನ್ನು ನಂದಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ನಾವು ಹಿಂಸೆ, ಕ್ರೌರ್ಯ ಮತ್ತು ಅವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಪ್ರಪಾತಕ್ಕೆ ಜಾರದಿದ್ದರೆ, ಮಹಾತ್ಮ ಗಾಂಧಿಯವರು ಬದುಕಿ ಸತ್ತದ್ದಕ್ಕಿಂತ ಬೇರೆ ದಾರಿಯಿಲ್ಲ ಎಂದು ಡೊಮಿನಿಯನ್ಸ್, ಇಡೀ ಜಗತ್ತು ಕಲಿಯಲಿ.

ಹಿಂದೂ ಸಮುದಾಯದ ವಿಮೋಚಕ-ಡಾ.ರಾಜೇಂದ್ರ ಪ್ರಸಾದ್ :
ಗಾಂಧಿಜಿ ಹಿಂದೂಗಳಿಗೆ ಅಥವಾ ಅವರ ಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಹಾನಿಯನ್ನು ತರುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ನಾವು ಎಂದಾದರೂ ಕನಸು ಕಾಣಬಹುದೇ? ಹಿಂದೂ ಸಮುದಾಯದ ಈ ವಿಮೋಚಕ ಮತ್ತು ಕೆಳ ಮತ್ತು ದೀನದಲಿತರ ವಿಮೋಚಕನು ಹಾಗೆ ಮಾಡಲು ಯೋಚಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವೇ? ಆದರೆ ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ತಿರುಳನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳದ ಸಂಕುಚಿತ ಮನಸ್ಸು ಮತ್ತು ಸೀಮಿತ ದೃಷ್ಟಿ ಹೊಂದಿರುವ ಪುರುಷರು ಅದನ್ನು ಬೇರೆ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಭಾವಿಸಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಸ್ತುತ ವಿಪತ್ತು ಅಂತಹ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದ ನೇರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿದೆ.

ಅವರ ಅತ್ಯುನ್ನತ ತ್ಯಾಗವು ನಮ್ಮ ಆತ್ಮಸಾಕ್ಷಿಯನ್ನು ಚುರುಕುಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ-ಸರ್ದಾರ್ ವಲ್ಲಭಭಾಯಿ ಪಟೇಲ್ :
ಗಾಂಧಿಜಿಯವರ ಅತ್ಯುನ್ನತ ತ್ಯಾಗ ನಮ್ಮ ದೇಶವಾಸಿಗಳ ಆತ್ಮಸಾಕ್ಷಿಯನ್ನು ಎಚ್ಚರಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಭಾರತೀಯನ ಹೃದಯದಲ್ಲಿ ಉನ್ನತ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ನನಗೆ ಖಾತ್ರಿಯಿದೆ. ಗಾಂಽಜಿಯವರ ಧ್ಯೇಯವನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಲು ಅದು ನಮಗೆ ನೀಡಲಿ ಎಂದು ನಾನು ಭಾವಿಸುತ್ತೇನೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಾರ್ಥಿಸುತ್ತೇನೆ. ನಾವೆಲ್ಲರೂ ಒಗ್ಗಟ್ಟಾಗಿ ನಿಂತು ನಮ್ಮ ಮುಂದಿರುವ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಪತ್ತನ್ನು ಧೈರ್ಯದಿಂದ ಎದುರಿಸೋಣ. ನಾವೆಲ್ಲರೂ ಗಾಂಽಜಿಯವರ ಬೋಧನೆಗಳು ಮತ್ತು ಆದರ್ಶಗಳಿಗೆ ಹೊಸದಾಗಿ ಪ್ರತಿಜ್ಞೆ ಮಾಡೋಣ.

ಗಾಂಧಿಜಿ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಜನರ ಹೃದಯದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಾರೆ- ಪಂಡಿತ್ ಜವಾಹರಲಾಲ್ ನೆಹರು :
ಅವರು ಹೋಗಿದ್ದಾರೆ, ಇಡೀ ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ ನಿರ್ಜನವಾಗಿ ಮತ್ತು ನಿರಾಶೆಗೊಂಡ ಭಾವನೆ ಇದೆ. ಆ ಭಾವನೆಯು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಅರ್ಥವಾಗಿದೆ, ಈ ಪ್ರಬಲ ವ್ಯಕ್ತಿ. ಮುಂದಿನ ಯುಗಗಳಲ್ಲಿ, ಶತಮಾನಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ನಮ್ಮ ನಂತರದ ಅನೇಕ ಸಹಸ್ರಮಾನಗಳಲ್ಲಿ, ಈ ದೇವರ ಮನುಷ್ಯನು ಭೂಮಿಯನ್ನು ಕಾಲಿಟ್ಟಾಗ ಜನರು ಈ ಪೀಳಿಗೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಯೋಚಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಯಾರು ಚಿಕ್ಕವರಾದರೂ ಅವನ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಅನುಸರಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಬಹುಶಃ ಆ ಪವಿತ್ರ ನೆಲದ ಮೇಲೆ ಹೆಜ್ಜೆ ಹಾಕಬಹುದು ಎಂದು ಯೋಚಿಸುತ್ತಾರೆ. ನಾವು ಅವನಿಗೆ ಯೋಗ್ಯರಾಗೋಣ. ಅವರು ಲಕ್ಷಾಂತರ ಜನರ ಹೃದಯದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಅವರು ಅಮರ ಯುಗಗಳವರೆಗೆ ಬದುಕುತ್ತಾರೆ.

ಭಾರತದ ನಿರ್ಗತಿಕ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಜನರ ಬಾಗಿಲಿಗೆ ಬಂದು ನಿಂತರು-ರವೀಂದ್ರನಾಥ ಟ್ಯಾಗೋರ್:
ಮಹಾತ್ಮಾ ಗಾಂಧಿಯವರು ಬಂದು ಭಾರತದ ನಿರ್ಗತಿಕ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಜನರ ಬಾಗಿಲಿಗೆ ಬಂದು ನಿಂತರು, ತಮ್ಮಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರಂತೆ ಧರಿಸಿ, ಅವರ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಭಾರತೀಯ ಜನರ ಅಪಾರ ಜನಸಮೂಹವನ್ನು ತನ್ನ ಮಾಂಸ ಮತ್ತು ರಕ್ತವೆಂದು ಯಾರು ಅನಿಯಂತ್ರಿತವಾಗಿ ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಸತ್ಯವು ಸತ್ಯವನ್ನು ಜಾಗೃತಗೊಳಿಸಿತು.?

ಜಾರ್ಜ್ ಬರ್ನಾರ್ಡ್ ಶಾ, ಖ್ಯಾತ ವಿದ್ವಾಂಸ :
ಒಳ್ಳೆಯವನಾಗಿರುವುದು ಅಪಾಯಕಾರಿ. ತುಂಬಾ ಒಳ್ಳೆಯವರಾಗಿರುವುದು ಎಷ್ಟು ಅಪಾಯಕಾರಿ ಎಂಬುದನ್ನು ಇದು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.

ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಐನ್ಸ್ಟೈನ್, ಖ್ಯಾತ ಸೈಂಟಿಸ್ಟ್ :
ಪ್ರಪಂಚದ ಎಲ್ಲಾ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮಹಾತ್ಮ ಗಾಂಧಿಯವರ ಅಭಿಮಾನವು ಮನ್ನಣೆಯ ಮೇಲೆ ನಿಂತಿದೆ, ಬಹುಪಾಲು ಉಪಪ್ರಜ್ಞೆ, ನಮ್ಮ ಸಂಪೂರ್ಣ ನೈತಿಕ ಅವನತಿಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ರಾಜಕೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಉನ್ನತ ಮಟ್ಟದ ಮಾನವ ಸಂಬಂಧಕ್ಕಾಗಿ ನಿಂತ ಏಕೈಕ ರಾಜಕಾರಣಿ ಎಂಬ ಅಂಶವನ್ನು ಗುರುತಿಸುವುದು. ಈ ಮಟ್ಟವನ್ನು ನಾವು ನಮ್ಮ ಎಲ್ಲಾ ಶಕ್ತಿಗಳೊಂದಿಗೆ ತಲುಪಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಬೇಕು. ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಂಬಂಧಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಸಹ ನಿರ್ಧಾರಗಳು ಕಾನೂನು ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯದ ಮೇಲೆ ಆಧಾರಿತವಾಗಿದ್ದರೆ ಮಾತ್ರ ಮಾನವೀಯತೆಯ ಬಾಳಿಕೆ ಬರುವ ಭವಿಷ್ಯವು ಸಾಧ್ಯ ಎಂಬ ಕಠಿಣ ಪಾಠವನ್ನು ನಾವು ಕಲಿಯಬೇಕು.

ಟ್ರೂಮನ್, ಅಮೆರಿಕದ ಮಾಜಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷ :
ಗಾಂಧಿ ಮಹಾನ್ ಭಾರತೀಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತಾವಾದಿಯಾಗಿದ್ದರು, ಆದರೆ ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅವರು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದ ನಾಯಕರಾಗಿದ್ದರು. ಅವರ ಬೋಧನೆಗಳು ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಗಳು ಲಕ್ಷಾಂತರ ಜನರ ಮೇಲೆ ಆಳವಾದ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿವೆ. ಒಬ್ಬ ಶಿಕ್ಷಕ ಮತ್ತು ನಾಯಕನಾಗಿ, ಅವರ ಪ್ರಭಾವವು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಪ್ರಪಂಚದ ಎಲ್ಲೆಡೆಯೂ ತನ್ನನ್ನು ತಾನು ಅನುಭವಿಸಿತು ಮತ್ತು ಅವರ ಸಾವು ಎಲ್ಲಾ ಶಾಂತಿಪ್ರಿಯ ಜನರಿಗೆ ಬಹಳ ದುಃಖವನ್ನು ತರುತ್ತದೆ.

ಡಾ. ಮಾರ್ಟಿನ್ ಲೂಥರ್ ಕಿಂಗ್, ಜೂ. ಅಮೆರಿಕಾದ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ನಾಯಕ :
ಹೆಚ್ಚಿನ ಜನರಂತೆ, ನಾನು ಗಾಂಧಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಕೇಳಿದ್ದೆ, ಆದರೆ ನಾನು ಅವರನ್ನು ಗಂಭೀರವಾಗಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲಿಲ್ಲ. ನಾನು ಓದುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಅವರ ಅಹಿಂಸಾತ್ಮಕ ಪ್ರತಿರೋಧದ ಅಭಿಯಾನಗಳಿಂದ ನಾನು ಆಳವಾಗಿ ಆಕರ್ಷಿತನಾದೆ. ಸತ್ಯಾಗ್ರಹದ ಸಂಪೂರ್ಣ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯು ನನಗೆ ಗಾಢವಾಗಿ ಮಹತ್ವದ್ದಾಗಿದೆ.
ಗಾಂಧಿ ಹಿಂಸಾತ್ಮಕ ಪ್ರತಿರೋಧಕನಷ್ಟೇ ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯಿಂದ ದುಷ್ಟತನವನ್ನು ವಿರೋಧಿಸಿದರು, ಆದರೆ ಅವರು ದ್ವೇಷದ ಬದಲಿಗೆ ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ ವಿರೋಧಿಸಿದರು. ನಿಜವಾದ ಶಾಂತಿವಾದವು ದುಷ್ಟ ಶಕ್ತಿಗೆ ಅವಾಸ್ತವಿಕ ಸಲ್ಲಿಕೆಯಲ್ಲ. ಇದು ಪ್ರೀತಿಯ ಶಕ್ತಿಯಿಂದ ದುಷ್ಟರ ಧೈರ್ಯದ ಮುಖಾಮುಖಿಯಾಗಿದೆ. ?

ಲಾರ್ಡ್ ಮೌಂಟ್ ಬ್ಯಾಟನ್, ಭಾರತ ಕೊನೆಯ ಗವರ್ನರ್ :
ಗಾಂಧಿಜಿಯವರ ಮರಣವು ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಮನುಕುಲಕ್ಕೆ ಒಂದು ನಷ್ಟವಾಗಿದೆ, ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಅವರು ಶ್ರಮಿಸಿದ ಮತ್ತು ಮರಣ ಹೊಂದಿದ ಪ್ರೀತಿ ಮತ್ತು ಸಹಿಷ್ಣುತೆಯ ಆದರ್ಶಗಳ ಜೀವಂತ ಬೆಳಕು ಬಹಳ ಅವಶ್ಯಕವಾಗಿದೆ. ತನ್ನ ಆಳವಾದ ದುಃಖದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಭಾರತವು ತನ್ನ ಅವಿನಾಶಿ ಖ್ಯಾತಿಯ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಜಗತ್ತಿಗೆ ನೀಡಿದೆ ಎಂದು ಹೆಮ್ಮೆಪಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅವನ ಉದಾಹರಣೆಯು ತನ್ನ ಹಣೆಬರಹದ ನೆರವೇರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ಪೂರ್ತಿ ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯ ಮೂಲವಾಗಿದೆ ಎಂದು ವಿಶ್ವಾಸ ಹೊಂದಿದೆ. ಭಾರತ, ನಿಜಕ್ಕೂ ಜಗತ್ತು, ಬಹುಶಃ, ಶತಮಾನಗಳವರೆಗೆ ಅವನಂತಹದನ್ನು ಮತ್ತೆ ನೋಡುವುದಿಲ್ಲ.