ವರದಿ: ದೀಪಕ್ ಉಬಾರ್
ಹಚ್ಚಹಸುರಾಗಿ ಕಂಗೊಳಿಸುತ್ತಿದ್ದೆ, ಪಕ್ಷಿಗಳಿಗೆ ಆಸರೆಯಾಗಿದ್ದೆ. ನನ್ನಡಿಗೆ ಬಂದವರಿಗೆ ನೆರಳಾಗಿದ್ದೆ. ಹಲವು ಕಾಯಿಲೆಗಳನ್ನು ಗುಣಪಡಿಸುವ ಶಕ್ತಿ ಹೊಂದಿದ್ದೆ. ಎಲ್ಲರ ಒಳಿತನ್ನು ಬಯಸಿದ್ದೆ. ಆದರೂ ಹಮ್ಮುಬಿಮ್ಮಿಲ್ಲದೆ ನನ್ನಷ್ಟಕ್ಕೆ ನಾನಿದ್ದೆ. ನೆಕ್ಕಿಲಾಡಿ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬಳಾಗಿ !
ಹೌದು… ನಾನೊಂದು ಮರ. ಔಷಧಿಯ ಭಂಡಾರವನ್ನೇ ಮಡಿಲಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಈ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಅಪರೂಪದಲ್ಲಿ ಅಪರೂಪವಾಗಿದ್ದವಳು. ಸಸ್ಯಶಾಸೀಯವಾಗಿ ನನ್ನನ್ನು ‘ರೈಟಿಯಾ ಟಿಂಕ್ವೋರಿಯಾ’ ಎಂದು ಕರೆದರೆ, ‘ಸ್ವೀಟ್ ಇಂದ್ರಜಾವೊ’, ‘ಶ್ವೇತ ಕುಟಜ’, ‘ದಂತಪಾಲ’ ಅಂತಲೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಚರ್ಮದ ಸೋಂಕು, ಶಿಲೀಂಧ್ರ ಸೋಂಕುಗಳ ಪರಿಹಾರಕ್ಕಾಗಿ ನನ್ನ ಎಲೆಯಿಂದ ತಯಾರಿಸಿದ ಎಣ್ಣೆಯು ರಾಮಬಾಣವಾಗಿದೆ. ನನ್ನದೊಂದು ಎಲೆಯನ್ನು ತೆಗೆದು ಹಲ್ಲುನೋವಿಗೆ ಇಟ್ಟರೆ ಸಾಕು. ಕ್ಷಣಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ಹಲ್ಲು ನೋವು ಮಾಯವಾಗುತ್ತೆ. ನನ್ನಿಂದ ತಯಾರಿಸಿದ ಎಣ್ಣೆಯು ಕೂದಲಿನ ಆರೋಗ್ಯವನ್ನು ಕಾಪಾಡುವುದಲ್ಲದೆ, ತಲೆಹೊಟ್ಟನ್ನು ಮಾಯವಾಗಿಸಿ ಬಿಡುತ್ತದೆ. ಇದು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಕೀಲು ನೋವು, ಉರಿಯೂತ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೂ ನಾನು ಪರಿಹಾರವಾಗಿದ್ದೆ. ನನ್ನನ್ನು 34 ನೆಕ್ಕಿಲಾಡಿ ವೃತ್ತದ ರಸ್ತೆ ಬದಿ ಯಾರು ನೆಟ್ಟರೋ, ನಾನಾಗಿ ಬೆಳೆದೆನೋ ನಾನರಿಯೆ. ಆದರೆ ಅದೆಷ್ಟೋ ಜನರಿಗೆ ಔಷಧಿಯಾಗಿ ಬಳಕೆಯಾಗಿರುವುದು ಮಾತ್ರ ನೆನಪಿದೆ.
ಹೀಗೆ ಪರೋಪಕಾರಿಯಾಗಿ ಯಾರ ತಂಟೆಗೂ ಹೋಗದೇ ನನ್ನಷ್ಟಕ್ಕೆ ನಿಂತಿದ್ದ ನನ್ನನ್ನು ಮೊನ್ನೆ ಮೊನ್ನೆಯಷ್ಟೇ ಕೆಲವರು ಬಂದು ಬೃಹತ್ ಯಂತ್ರದ ಸಹಾಯದಿಂದ ಬುಡ ಸಮೇತ ಮಗುಚಿ ಹಾಕಿದರು. ಯಾಕಾಗಿ ಈ ದುರುಳ ಮಾನವರು ಈ ಕೃತ್ಯವೆಸಗಿದರೋ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ. ನೆಕ್ಕಿಲಾಡಿ- ಬೊಳುವಾರು ರಸ್ತೆ ಬದಿಯಲ್ಲಿ ನಾನಿದ್ದರೂ ಆ ರಸ್ತೆಗೆ ನಾನು ಅಡ್ಡಿಯಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ವಾಹನ ಸಂಚಾರಕ್ಕೂ ತೊಂದರೆಯಾಗಲಿಲ್ಲ. ಆದರೂ ನನ್ನ ಬೇರು ಸಮೇತ ಮಗುಚಿ ಹಾಕಿದರು. ಕೆಲವರು ಕೇಳಿದಾಗ ನನ್ನಡಿಯಿಂದ ಕುಡಿಯುವ ನೀರಿನ ಪೈಪ್‌ಲೈನ್ ತುಂಡಾಗಿದೆ. ಅದರ ದುರಸ್ತಿಗಾಗಿ ಅಂದರಂತೆ. ಇದೊಂದು ಕುಂಟು ನೆಪ ಅಷ್ಟೇ. ಯಾಕೆಂದರೆ ನಾನು ಇಲ್ಲಿರುವುದು ನಿನ್ನೆ- ಮೊನ್ನೆಯಿಂದಲ್ಲ. 30-35 ವರ್ಷದ ಮೊದಲೂ ನಾನಿಲ್ಲಿದ್ದೆ ಎಂದು ನನ್ನ ಎಲೆಗಳನ್ನು ಔಷಽಗಾಗಿ ಕೊಂಡುಹೋದವರು ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಇನ್ನು ನೀರಿನ ಸಂಪರ್ಕದ ಪೈಪ್‌ಲೈನ್ ತುಂಡಾಗಿದ್ದರೆ ನನ್ನ ಬುಡವನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಬೇರೆ ಕಡೆ ಅದನ್ನು ಜೋಡಿಸಲು ಇಲ್ಲಿ ಅವಕಾಶಗಳಿತ್ತು. ಆದರೆ ಅದ್ಯಾವುದೂ ಇಲ್ಲಿ ಮಾಡಿಲ್ಲ. ರಾತ್ರಿ ಏಳರ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಏಕಾಏಕಿ ನನ್ನ ಧರೆಗುರುಳಿಸಲು ಕಾರಣವಾದರೂ ಏನು? ಇವರಿಗೆಲ್ಲಾ ಬೇಕಾಗಿದ್ದದ್ದು ನನ್ನ ಸಾವು ಅಷ್ಟೇ. ಈ ಸಾವು ನ್ಯಾಯವೇ? ನನ್ನ ಸಾವು ಯಾಕಾಗಿ ಆಯಿತು ? ಎಂಬುದೂ ನನಗೆ ಇನ್ನೂ ಅರ್ಥವಾಗುತ್ತಿಲ್ಲ.
ಶಿವ ಶರಣರಾದ ಅಲ್ಲಮಪ್ರಭುರವರು ಹೇಳುವ ಹಾಗೆ “ಎತ್ತಣ ಮಾಮರ ಎತ್ತಣ ಕೋಗಿಲೆ! ಎತ್ತಣಿಂದೆತ್ತ ಸಂಬಂಧವಯ್ಯಾ!” ಎಂಬ ವಚನದ ಸಾಲನ್ನು ನಾನಿಲ್ಲಿ ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಲೇ ಬೇಕು. ಯಾಕೆಂದರೆ ನಾನಿದ್ದದ್ದು ನೆಕ್ಕಿಲಾಡಿ- ಬೊಳುವಾರು ರಾಜ್ಯ ಹೆದ್ದಾರಿಯ ಬದಿಯಲ್ಲಿ. ನಾನಿದ್ದ ಮಾರು ದೂರದಲ್ಲಿ ಚತುಷ್ಪಥ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹೆದ್ದಾರಿಯ ಕೆಲಸ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ. ನನಗೂ ಅದಕ್ಕೂ ಯಾವುದೇ ಸಂಬಂಧವಿಲ್ಲ. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹೆದ್ದಾರಿಗೆ ನನ್ನಿಂದೇನೂ ತೊಂದರೆಯೂ ಆಗಿಲ್ಲ. ಆಗುತ್ತಲೂ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಯಾಕೆಂದರೆ ಅದು ನನ್ನ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿ ಹಾದು ಹೋಗುತ್ತಿಲ್ಲ. ಆದರೂ ನನ್ನ ಬಲಿ ಪಡೆದದ್ದು ಮಾತ್ರ ಆ ಕಾಮಗಾರಿಯ ಗುತ್ತಿಗೆ ವಹಿಸಿಕೊಂಡ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಜೆಸಿಬಿ. ಇವರಿಗೆ ಕುಮ್ಮಕ್ಕು ಕೊಟ್ಟಿದ್ದು ಯಾರೋ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ. ರಸ್ತೆ ಬದಿ ತಲೆಯೆತ್ತಿ ನಿಂತಿದ್ದ ನಾನು ಯಾವುದೋ ಕಟ್ಟಡಕ್ಕೆ ? ಯಾವುದೋ ಮನೆಗಳಿಗೆ ಹೋಗುವ ದಾರಿಗೆ ಮುಂದೊಂದು ದಿನ ಅಡ್ಡವಾಗಬಹುದೆಂದು ಏನಾದರೂ ಭಾವಿಸಿ ಈ ರೀತಿ ಮಾಡಿದರೋ ಅದು ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ. ಒಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ನಾನು ಮಾತ್ರ ಸದ್ದಿಲ್ಲದೆ ಧರೆಗುರುಳಿ ಬಿಟ್ಟೆ. ಆದರೆ ನಾನು ಈವರೆಗೆ ಯಾರಿಗೂ ತೊಂದರೆ ಕೊಟ್ಟವಳಲ್ಲ. ಕೊಡುವವಳೂ ಅಲ್ಲ. ಮನುಜನ ಸ್ವಾರ್ಥ ಮನಸ್ಸನ್ನು ಎದುರಿಸುವ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದವಳು ಖಂಡಿತಾ ಅಲ್ಲ. ಅದಕ್ಕೆ ನನಗಿಂದು ಈ ಸ್ಥಿತಿ ಬಂದಿದೆ ಅನ್ನುವುದಕ್ಕಿಂತಲೂ ತರಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸುತ್ತೇನೆ. ಈ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ನಾನು ಅಪರೂಪದವಳಾಗಿದ್ದರಿಂದ ದೂರ ದೂರದ ಊರಿನಿಂದ ನನ್ನನ್ನು ಹುಡುಕಿಕೊಂಡು ನನ್ನ ಔಷಽಯ ಗುಣದ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದವರು ಬರುತ್ತಿದ್ದರು. ಬೆರಳೆಣಿಕೆಯ ಸ್ಥಳೀಯರಿಗೂ ನನ್ನ ಬಗ್ಗೆ ಗೊತ್ತಿತ್ತು. ಹೆಚ್ಚಿನವರು ನನ್ನನ್ನು ಸಾಧಾರಣ ಮರದಂತೆ ಕಂಡಿದ್ದರು. ದೂರದ ಕಾಸರಗೋಡು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಏತಡ್ಕದ ಚಂದ್ರಶೇಖರ ಅವರು ನನ್ನಲ್ಲಿರುವ ಔಷಽಯ ಗುಣದ ಬಗ್ಗೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಜಾಲತಾಣದಲ್ಲಿ ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡಿದ್ದರು. ನಾನೀಗ ಸತ್ತು ಬಿದ್ದಿರುವುದನ್ನು ಮೊದಲು ಗುರುತಿಸಿ ಸ್ಥಳೀಯ ಪರಿಸರ ಪ್ರೇಮಿಗಳನ್ನು ಜೊತೆಯಾಗಿಸಿ ಧ್ವನಿಯೆತ್ತಿದರು. ಆದ್ದರಿಂದ ಮರವನ್ನು ಉರುಳಿಸಿದವರ ಮೇಲೆ ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆಯು ಎಫ್ ಐಆರ್ ದಾಖಲಿಸಿ, ದಂಡ ವಸೂಲಿ ಮಾಡುವಷ್ಟಾದರೂ ಆಯಿತು. ಆದರೆ ನಾನಂತೂ ಮತ್ತೆ ಬದುಕಿ ಬರಲಾರೆ. ನನ್ನ ಉರುಳಿಸಿದವರಾದರೂ ಆದೀತು. ಪರಿಸರ ಪ್ರೇಮಿಗಳಾದರೂ ಆದೀತು ನನ್ನ ನೆನಪಿಗಾದರೂ ನನ್ನ ಜಾತಿಯ ಗಿಡವನ್ನು ಅಲ್ಲಿ ನೆಡಿ. ಚೆನ್ನಾಗಿ ಪೋಷಿಸಿ, ಬೆಳೆಸಿ. ಊರಿಗಾದರೂ ಉಪಕಾರವಾಗಲಿ. ನನ್ನಂತೆ ಅದೆಷ್ಟೋ ಜಾತಿಯ ಔಷಧಿಯ ಗುಣವುಳ್ಳ ಮರ- ಗಿಡಗಳು ಈ ಪ್ರಕೃತಿಯಲ್ಲಿವೆ. ಆದರೆ ಕೆಲವು ನಾಟಿ ಔಷಧಿ ಕೊಡುವವರು ಪಾಲಿಸುವ ಔಷಧಿಯ ಗಿಡದ ಹೆಸರು ಹೇಳಬಾರದು ಎಂಬ ಅಲಿಖಿತ ನಿಯಮದಿಂದಾಗಿ ಅದೆಷ್ಟೋ ಜನರಿಗೆ ಔಷಽಯ ಗುಣಗಳುಳ್ಳ ಗಿಡಗಳ ಪರಿಚಯವೇ ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ಹಾಗಾಗಿ ಅಂತಹ ಗಿಡ-ಮರಗಳನ್ನು ಮುಂದಿನ ಜನಾಂಗಕ್ಕೆ ಕಾಪಾಡುವ ಕೆಲಸವೂ ನಡೆಯುತ್ತಿಲ್ಲ. ಔಷಽಯ ಗಿಡಗಳ ಹೆಸರು ಹೇಳಿದರೆ ಅದರ ಔಷಧಿ ಫಲಿಸುವುದಿಲ್ಲ ಎಂಬ ಮಾತು ನಂಬಿಕೆಯೋ? ಮೂಢನಂಬಿಕೆಯೋ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ನಾನಂದುಕೊಂಡ ಪ್ರಕಾರ ಇದು ಕೇವಲ ಮನುಷ್ಯನ ಸ್ವಾರ್ಥವಷ್ಟೇ. ಓ…. ಮಾನವರೇ ಇನ್ನಾದರೂ ಎಚ್ಚೆತ್ತುಕೊಳ್ಳಿ. ನನ್ನಂತ ಔಷಽಯ ಗುಣಗಳುಳ್ಳ ಮರ-ಗಿಡಗಳ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಪರಸ್ಪರ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಿ. ಆ ಮರಗಳ ಬಳಿ ಮರದಲ್ಲಿರುವ ಔಷಧಿಯ ಗುಣಗಳನ್ನು ಬರೆದ ಫಲಕವೊಂದನ್ನು ಹಾಕಿ ಬಿಡಿ. ಆಗ ಹಲವರಿಗೆ ಉಪಕಾರವಾಗಬಹುದು. ಮರಗಳು ಮುಂದಿನ ಪೀಳಿಗೆಗೂ ಉಳಿಯಬಹುದು. ಯಾಕೆಂದರೆ ನಾವು ಸ್ವಾರ್ಥಿಗಳಲ್ಲ! ಬುಡ ಸಮೇತ ಉರುಳಿ ಬಿದ್ದ ನನ್ನಲ್ಲಿ ಈಗ ಹಚ್ಚ ಹಸುರಿನ ಎಲೆಗಳಿಲ್ಲ. ಮೊದಲಿನ ದೇಹ ಸೌಂದರ್ಯವೂ ಇಲ್ಲ. ಆದರೂ ಮಣ್ಣಲ್ಲಿ ಮಣ್ಣಾಗಿ ಗೊಬ್ಬರವಾದರೂ ಆಗುತ್ತೇನೆ. ಯಾರ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಉರಿದು ಬೂದಿಯಾದರೂ ಆಗುತ್ತೇನೆ. ಕೊನೆ ಕಾಲದಲ್ಲೂ ಪ್ರಕೃತಿಗೆ ನನ್ನ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡೇ ನೀಡುತ್ತೇನೆ. ಯಾಕೆಂದರೆ ನಮ್ಮವರು ಸಮಾಜದ ಒಳಿತನ್ನು ಬಯಸುವವರು. ಕೆಡುಕನ್ನಲ್ಲ!.
ಇತೀ ಅಳಿದು ಹೋದ ದಂತಪಾಲ ಮರ
ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆಗೊಂದು ಥ್ಯಾಂಕ್ಸ್
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹೆದ್ದಾರಿ ವ್ಯಾಪ್ತಿಗಿಂತ ದೂರ ನಾನಿದ್ದರೂ ಚತುಷ್ಪಥ ಕಾಮಗಾರಿ ಗುತ್ತಿಗೆದಾರ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಬೃಹತ್ ಜೆಸಿಬಿ ಯಂತ್ರವೊಂದು ನನ್ನನ್ನು ಧರೆಗೆ ಉರುಳಿಸಿತು. ಅದು ಗೊತ್ತಾದ ಕೂಡಲೇ ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆಯ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಅವರ ಮೇಲೆ ಎಫ್ ಐಆರ್ ದಾಖಲಿಸಿ, ದಂಡವನ್ನೂ ಕಟ್ಟಿಸಿದರಂತೆ. ಎಫ್ ಐಆರ್ ದಾಖಲಿಸುವ ಸಂದರ್ಭ ಕೆಲವರು ಜನಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳ ಹೆಸರು ಹೇಳಿಕೊಂಡು ಸಾಕಷ್ಟು ಒತ್ತಡಗಳನ್ನು ತಂದರೂ ಅದನ್ನು ಕ್ಯಾರೇ ಮಾಡದೇ ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖಾಧಿಕಾರಿಗಳು ಅವರ ಕೆಲಸವನ್ನು ಮಾಡಿದರು. ಅಳಿದು ಹೋದ ನಾನಿಂದು ಮರಳಿ ಬಾರದಿದ್ದರೂ ಇಂಥವರ ವಿರುದ್ಧ ಕಾನೂನಾತ್ಮಕ ಕ್ರಮ ಜರಗಿಸಿರುವುದು ಒಳ್ಳೆಯದ್ದೇ ಆಯಿತು. ಇನ್ನಾದರೂ ಅವರಿಗೆ ಮರಗಳಿಗೂ ಕಾನೂನಿನ ನೆರವು ಇದೆ ಎಂಬುದು ನೆನಪಾಗಲಿ. ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆಯಲ್ಲಿದ್ದು ಕೊಂಡು ಯಾರ ಒತ್ತಡಕ್ಕೂ ಜಗ್ಗದೇ ಅರಣ್ಯ ಕಾನೂನನ್ನು ಜಾರಿಗೊಳಿಸಿದ ನಿಮಗೊಂದು ನನ್ನ ಥ್ಯಾಂಕ್ಸ್… ನಿಮ್ಮಂತ ನಿಷ್ಠರು ಇಲಾಖೆಯಲ್ಲಿದ್ದರೆ ಮಾತ್ರ ನಮ್ಮಂಥವರು ಉಳೀದಾರು. – ದಂತಪಾಲ ಮರ
